Mebendazole là một loại thuốc được sử dụng để điều trị nhiễm trùng gây ra bởi nhiều loại giun khác nhau với hiệu quả tương đối cao. Hoạt chất này được bán trên thị trường dưới tên thương mại là Benda 500. Vậy, thuốc Benda 500 có công dụng gì và bệnh nhân cần lưu ý những điều gì khi sử dụng loại thuốc này?
Benda 500 là thuốc gì?
Benda 500 là sản phẩm của Công ty TNHH Thai Nakorn Patana Việt Nam, được bào chế dưới dạng viên nén với thành phần như sau:
- Hoạt chất chính là Mebendazole 500mg;
- Các tá dược khác vừa đủ một viên nén.
Công dụng của Benda 500
Hoạt chất Mebendazole trong Benda 500 có tác dụng tẩy giun phổ rộng tương đối. Nó tác động lên cả giai đoạn ấu trùng và giun trưởng thành của nhiều loại giun thường ký sinh ở người, như giun đũa, giun móc, giun tóc và giun kim. Đặc biệt, Benda 500 còn có thể tiêu diệt cả trứng của giun tóc và giun đũa.
Khi sử dụng ở liều cao, Benda 500 cũng có hiệu quả chống lại Giardia lamblia và một số giai đoạn phát triển của sán (ấu trùng sán).
Cơ chế tác dụng của Mebendazole trong Benda 500 là làm suy thoái cấu trúc vi ống trong bào tương của ký sinh trùng, ức chế sự hấp thu glucose ở giai đoạn giun trưởng thành trong ruột và ấu trùng của chúng trong mô. Điều này dẫn đến giảm tích lũy glycogen và giảm sản xuất ATP cần thiết cho sự sống sót và phát triển của ký sinh trùng, cuối cùng dẫn đến cái chết của chúng. Điều quan trọng là quá trình chuyển hóa Mebendazole không ảnh hưởng đến nồng độ glucose trong máu ở người.
Benda 500 cho thấy hiệu quả điều trị cao đạt 90–100% trong các trường hợp nhiễm giun đũa, giun tóc và giun kim, mặc dù hiệu quả chống lại nhiễm giun móc thấp hơn, khoảng 70%.
Chỉ định và chống chỉ định của Benda 500
Chỉ định: Benda 500 được chỉ định để điều trị nhiễm trùng gây ra bởi một hoặc nhiều loại giun đường ruột, bao gồm:
- Giun đũa (Ascaris lumbricoides), nhắm vào trứng, ấu trùng và giun trưởng thành;
- Giun lươn (Capillaria philippinensis);
- Giun móc (Ancylostoma duodenale hoặc Necator americanus);
- Giun tóc (Trichuris trichiura);
- Giun kim (Enterobius vermicularis), nhắm vào trứng, ấu trùng và giun trưởng thành.
Chống chỉ định:
- Quá mẫn hoặc dị ứng với Mebendazole hoặc bất kỳ thành phần nào của Benda 500;
- Trẻ em dưới 2 tuổi;
- Phụ nữ có thai (đặc biệt trong 3 tháng đầu) hoặc đang cho con bú;
- Bệnh nhân có tiền sử bệnh gan không nên sử dụng Benda 500.
Hướng dẫn sử dụng Benda 500
Liều dùng
Liều dùng Mebendazole thay đổi tùy thuộc vào loại nhiễm giun. Lưu ý rằng liều dùng là như nhau cho trẻ em trên 2 tuổi và người lớn.
- Nhiễm giun kim: Một liều duy nhất 100mg Mebendazole. Lặp lại liều tương tự sau hai tuần vì nhiễm giun kim dễ tái phát.
- Nhiễm giun đũa, giun tóc, giun móc hoặc nhiễm nhiều loại giun: 100mg hai lần mỗi ngày trong ba ngày liên tiếp, hoặc một liều duy nhất một viên Benda 500.
- Nhiễm giun chỉ ruột (Threadworm): 200mg hai lần mỗi ngày trong ba ngày.
- Nhiễm giun lươn (Capillaria): 200mg hai lần mỗi ngày trong 21 ngày.
- Nhiễm ấu trùng sán lợn (Cysticercosis): 40mg/kg cân nặng mỗi ngày một lần trong 1–6 tháng.
Cách dùng Benda 500 hiệu quả
- Uống Benda 500 cùng với thức ăn có chất béo để tăng cường hấp thu và sinh khả dụng của Mebendazole.
- Bệnh nhân có thể nhai viên Benda 500 trực tiếp, nuốt với nhiều nước, hoặc nghiền nát và trộn với thức ăn (đối với trẻ em).
- Nên tẩy giun định kỳ theo khoảng thời gian đều đặn (thường là 4–6 tháng).
- Albendazole thường được dung nạp tốt hơn Mebendazole, vì vậy Benda 500 chỉ nên được sử dụng khi không có sẵn Albendazole.
Tác dụng phụ của Benda 500
Bệnh nhân sử dụng Benda 500 có thể gặp phải một số tác dụng phụ, mặc dù chúng thường hiếm gặp:
- Rối loạn tiêu hóa: tiêu chảy, đau bụng, buồn nôn, nôn. Hiếm khi giun có thể ra ngoài qua mũi hoặc miệng.
- Chóng mặt, choáng váng;
- Nổi mề đay, phát ban, phù mạch;
- Co giật.
Lưu ý khi sử dụng Benda 500
- Bệnh nhân có tiền sử hoặc đang bị tổn thương gan cần điều chỉnh liều dùng Benda 500.
- Sử dụng Mebendazole liều cao hoặc dài ngày đòi hỏi phải theo dõi định kỳ số lượng tiểu cầu, bạch cầu và nồng độ men gan trong huyết thanh.
- Bệnh nhân nên duy trì vệ sinh cá nhân sạch sẽ để ngăn ngừa tái nhiễm hoặc lây lan nhiễm trùng.
- Nếu quên một liều, hãy uống ngay khi nhớ ra trừ khi gần đến giờ dùng liều tiếp theo. Trong trường hợp đó, bỏ qua liều đã quên và tiếp tục lịch trình thông thường. Tuyệt đối không dùng gấp đôi liều để tránh quá liều.
- Việc sử dụng Benda 500 ở trẻ em dưới 2 tuổi chưa được nghiên cứu đầy đủ và nên tránh trừ khi thật sự cần thiết, cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro.
- Phụ nữ có thai và đang cho con bú, đặc biệt là trong 3 tháng đầu, không được khuyến cáo sử dụng Benda 500.
Tương tác thuốc của Benda 500
- Với Cimetidine: Ức chế enzyme Cytochrome P450, làm tăng nồng độ Mebendazole trong huyết tương.
- Với Carbamazepine hoặc Phenytoin: Cảm ứng chuyển hóa qua Cytochrome P450, làm giảm nồng độ Mebendazole trong huyết tương.
Kết luận
Benda 500, với hoạt chất Mebendazole, là một lựa chọn hiệu quả trong việc điều trị nhiều loại nhiễm giun đường ruột phổ biến. Việc hiểu rõ công dụng, tuân thủ đúng liều lượng, cách dùng và các lưu ý quan trọng sẽ giúp bạn sử dụng thuốc an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng Benda 500 để đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.