Rau muống, hay còn gọi là rau lục, rau muống thon, rau muống đất, rau muống nằm, có tên khoa học là Ludwigia prostrate, thuộc họ rau dừa nước (Onagraceae). Cây rau muống có chiều cao khoảng 25-50cm, thân mọc thẳng, phân nhánh. Lá cây màu xanh lục, hình thuôn dài và có mũi nhọn. Hoa màu trắng, mọc thành cụm ở nách lá, mỗi cụm 1-8 bông. Quả nhẵn, hình trụ, ở đỉnh hơi phồng, chiều dài khoảng 2-3cm.
Rau muống thường mọc ở những nơi ẩm ướt như hồ nước, bờ đê, gò ruộng,… Loại cây này được tìm thấy nhiều ở Lào Cai, Quảng Ninh, Thừa Thiên – Huế, Quảng Trị hoặc các tỉnh Tây Nguyên và khu vực đồng bằng sông Cửu Long,… Rau muống rất dễ trồng và có thể thu hoạch quanh năm. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng và tăng tác dụng chữa bệnh thì thời điểm tốt nhất để thu hoạch là vào mùa hè thu. Sau khi thu hoạch, bạn đem rau muống đi rửa sạch, để ráo rồi thái khúc và phơi khô. Nên bảo quản cây rau muống ở nơi khô ráo, tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp.
Công dụng của cây rau muống
Rau muống có tính mát, vị ngọt. Theo Y học cổ truyền, rau muống có tác dụng thanh nhiệt, trừ thấp, tiêu thũng, tiêu sưng, mát máu, hỗ trợ cầm tiêu chảy và kiết lỵ. Ngoài ra, loại thảo mộc tự nhiên này còn có công dụng cải thiện triệu chứng của các bệnh như: đau khớp, mụn trứng cá, ho gà, giảm đau nhức cơ răng, trị viêm họng, trị viêm ruột, hỗ trợ điều trị tiểu đường, giảm đau dạ dày do H.Pylori, cải thiện vị giác và chức năng tiêu hóa,…
Cây rau muống trị bệnh chủ yếu được sử dụng dưới dạng bài thuốc sắc, giã nát hoặc nhai nuốt tươi. Liều dùng với dược liệu tươi là khoảng 40-50g, với dược liệu khô là khoảng 20-40g.
Các công dụng của cây rau muống giúp điều trị một số bệnh lý
Bài thuốc chữa bệnh từ cây rau muống
Theo kinh nghiệm dân gian, công dụng của cây rau muống được khai thác trong các bài thuốc sau:
-
Trị bệnh tiểu đường: Chuẩn bị 15g rau muống + 15g chuối hột + 15g dây mây + 10g lá vú sữa tím + 15g lục bình + 10g cam thảo nam + 20g khổ qua. Cho các vị thuốc trên vào niêu, thêm vào 3 chén nước, sắc cạn tới khi còn 8 phần thì tắt bếp. Lọc lấy nước thuốc, chia uống 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và buổi chiều.
-
Trị bệnh dạ dày liên quan tới vi khuẩn H.Pylori:
- Bài thuốc 1: Sử dụng cây rau muống có hoa vàng, chiều cao trên 1m. Rửa sạch, phơi khô dược liệu rồi sao vàng, hạ thổ. Sắc dược liệu với nước, uống đều mỗi ngày để giảm triệu chứng đau, khó chịu của bệnh dạ dày.
- Bài thuốc 2: Giã nát rau muống tươi với một chút nước lọc, vắt lấy nước cốt rồi chia thành 2 phần để uống trong ngày.
- Bài thuốc 3: Rau muống tươi cắt nhỏ ngâm với rượu 45 độ khoảng 15 ngày. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 15ml.
-
Trị tiêu chảy, đầy bụng: Giã nát lá rau muống, vắt lấy nước cốt uống.
-
Trị viêm họng, viêm amidan: Nhai nuốt lá rau muống với một chút muối vào buổi tối trước khi đi ngủ.
-
Trị mụn nhọt, áp xe: Giã nát lá và thân cây rau muống, đắp lên nốt mụn khoảng 10-15 phút. Kết hợp sắc 30-40g cây rau muống khô lấy nước uống hàng ngày.
Công dụng của cây rau muống được ứng dụng trong một số bài thuốc Y học cổ truyền
Lưu ý khi sử dụng cây thuốc rau muống
- Không tự ý dùng cây rau muống điều trị bất kỳ bệnh lý gì khi chưa tham khảo ý kiến của các bác sĩ Y học cổ truyền.
- Trước khi dùng rau muống để trị bệnh cần sơ chế sạch sẽ và ngâm qua nước muối loãng để sát khuẩn.
- Dù cây rau muống khá lành tính nhưng không nên lạm dụng. Sử dụng đúng liều lượng và thời gian khuyến nghị.
- Hiệu quả công dụng cây rau muống mang lại sẽ tùy vào cơ địa, thời gian sử dụng và tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân. Nếu sử dụng mà không thấy bệnh tình có dấu hiệu tiến triển thì nên ngưng dùng và đi khám tại bệnh viện.
Những thông tin về công dụng của cây rau muống chỉ mang tính chất tham khảo. Trước khi sử dụng cây rau muống trị bệnh, bệnh nhân cần trao đổi với bác sĩ để xác định hiệu quả của các bài thuốc dân gian.